A súa señoría o cocido

Cocido de Lalin

Mais, que é un cocido?

Comida constituída fundamentalmente de carne de porco, vaca ou galiña, touciño, chourizos, fabas, patacas e verduras, cocido todo en auga.

Cocido. Dicionario RAL

Guiso de carne, tocino, hortalizas y garbanzos, que se cuecen juntos.

Cocido. Diccionario RAE

Prato de origem europeia, que reúne diversos tipos de carne, batatas, legumes, verduras etc.; fervido.

Cozido. Dicionário Michaelis da LP

En sentido estricto, conxunto de carnes, verduras e legumes cocidas que tradicionalmente foi prato especial, festivo.

Cocido. Diccionario da comida galega. Xavier Rodríguez Baixeras

Vale, e, daquela, que é o pote?

Recipiente de ferro coa barriga en forma de esfera, con tres pés, dúas asas e un aro para penduralo da gramalleira, que se empregaba para cociñar na lareira.

Pote. Dicionario RAG

Comida equivalente en Galicia y Asturias a la olla de Castilla.

Pote. Dicionario RAL

Oi!, entón, que é a ola?

Recipiente de forma redonda, xeralmente de barro e coa boca ancha, usado para cociñar.

Ola. Dicionario RAL

Comida preparada con carne, tocino, legumbres y hortalizas, principalmente garbanzos y patatas, a lo que se añade a veces algún embuchado y todo junto se cuece y sazona.

Olla. Dicionario RAE

E, por se fose pouco…

Sancochado: en Perú, prato semellante ao pucheiro (-á ola podre, ao cocido madrileño-) , preparado con carne de res (carne), col (-verdura-), choclo (-millo-) e iuca (-tubérculo-).
En Perú: revoltallo, cousa desordenada.

Sancochado: en México, comida mal preparada.

Sancochado. Dicionario RAL

Pot-au-feu: prato que normalmente consiste en carne de vacún e unha mestura de verduras, e que se cociña lentamente en agua con herbas aromáticas.
O pot-au-feu elabórase tradicionalmente con anacos de macreuse (peza de carne magra dos músculos de ombro das reses), de costelas e de rabo. Acompáñase con ósos de medula.

Pot-au-feu. Dictionnaire de l’académie française
Pataca Cocido Pepe Vieira

En resumo
Dez (e pico) curiosidades sobre o cocido

  1. Cocido vén da técnica de culinaria de elaboración: cocer, cociñar en auga cunha fonte de calor externa.
  2. En senso estrito, cocer é transformar un alimento a través de calor.
  3. Así, podemos cocer nun medio seco, en medio líquido ou en medio graxo.
  4. De xeito máis amplo e popular, referímonos a cocer como a técnica de cocción nun medio líquido, en concreto, auga.
  5. A cocción en auga é a segunda das técnicas que utilizou o homo sapiens para traballar os alimentos que consumía.
  6. A primeira foi a cocción en medio seco; para asar, só necesitaba lume.
  7. Para cocer necesitaba unha fonte de calor pero tamén un recipiente.
  8. E todo desde que descubriu que cocer abrandaba os alimentos.
  9. Soubo, tamén, que lles proporcionaba mellor sabor.
  10. A partir de aí empezou a experimentación e tamén a historia do cocido.
  1. Non podemos falar, polo tanto, dunha orixe concreta do cocido.
  2. Segundo moitos historiadores, a orixe próxima dos cocidos iberos como o entendemos na actualidade, está na adafina xudea.
  3. A súa xénese mestúrase cun prato practicamente idéntico que trouxeron os cartaxineses.
  4. Outros, pola contra, sosteñen que a propia adafina é unha palabra de orixe árabe.
  5. En esencia, veñen sendo moi semellantes: garavanzos, carne (basicamente cordeiro) e diversas hortalizas.
  6. Cara ao século V, aboliuse a prohibición bíblica de comer carne de porco sentando unha das bases do cocido moderno.
  7. A chegada do ají , da man de Colón, dá un novo vuelco ao cocido: coa incorporación do pemento, o chourizo pasa a ser imprescindible.
  8. A pataca, que tamén trouxo Colón, non entraría a formar parte do cocido ata mediado o século XIX.
  9. Existe notable incertidume respecto a presenza de fabas no lugar de garavanzos en determinados cocidos.
  10. É o caso das variantes latinoamericanas do cocido, ou do cocido montañés.
  1. Disque, tamén, aínda que non hai unanimidade, do cocido galego tradicional.
  2. O que é cocer, cócese de todo e en todas partes do mundo.
  3. Se falamos de cocido, o nome vai acompañado en moitos casos do xentilicio da zona: galego, madrileño, maragato…
  4. Noutros casos, pola contra, ao prato resultante de cocer determinados ingredientes en auga dáselle o nome da tarteira da cocción.
  5. Así atopamos o pote, a escudella, o pucheiro
  6. Seica é o caso da olla podrida castelá do século de ouro que, en forma e fondo, ten moito que ver co cocido.
  7. En Francia, por exemplo temos a oille, sopa ou potée da cociña antiga, resultado do cocido de diversas carnes e verduras.
  8. Máis actual, e salvando as distancias, está o pot-au-feu.
  9. En Portugal é, tamén, cozido (à portuguesa).
  10. A versión peruana, por poñer un exemplo, leva por sona sancochado.
  1. Ao longo do mundo existen mil e unha sonas e variedades.
  2. Entre elas, claro está, a do cocido galego.
  3. E, dentro dunha mesma sona, poñamos por caso cocido galego, cada quen acaba por facer o que lle peta.
  4. Na súa orixe próxima o que lle peta era o que a xente humilde tiña a man, o produto da terra e do momento.
  5. Así, non existe unha única receita do cocido galego; tampouco do de Lalín; nin, por suposto, do que eu fago na miña casa.
  6. Do mesmo xeito, non existen dous comedores de cocido iguais.
  7. En Galicia, en España, é un dos pratos que ten feito correr máis regueiros de tinta.
  8. Trátase dunha das receitas sobre as que se escriben máis tópicos e tamén barbaridades.
  9. A día de hoxe, por exemplo, na súa entrada “cocido”, a Wikipedia diferencia entre o cocido galego e cocido de Lalín.
  10. Sobre o cocido galego escribe: “adóitase aderezar con pemento e aceite de oliva extra-virxe”.
  1. Para algúns, o cocido pode ser unha evolución do caldo, ao que se lle vai engadindo chicha para facelo máis substancioso.
  2. A base de enriquecer o caldo, chega o momento en que este pasa a ser secundario (!).
  3. É cando o protagonismo do prato pasa á súa parte máis sólida: o cocido!
  4. Nace a diferenza entre o cocido de diario e o cocido de festa.
  5. Para moita xente fóra de galicia, ente o pote galego e o cocido galego.
  6. Tamén, as diferenzas entre os cocidos labregos e os burgueses.
  7. Pero, as principais diferenzas veñen da tradición e a historia en cada lugar concreto.
  8. Aínda que tamén é certo que ao longo da historia se produciron moitos préstamos entre cocidos veciños.