En resumo
Dez (e pico) curiosidades sobre o cocido

1. Cocido vén da técnica de culinaria de elaboración: cocer, cociñar en auga cunha fonte de calor externa.
2. En senso estrito, cocer é transformar un alimento a través de calor.
3. Así, podemos cocer nun medio seco, en medio líquido ou en medio graxo.
4. De xeito máis amplo e popular, referímonos a cocer como a técnica de cocción nun medio líquido, en concreto, auga.
5. A cocción en auga é a segunda das técnicas que utilizou o homo sapiens para traballar os alimentos que consumía.
6. A primeira foi a cocción en medio seco; para asar, só necesitaba lume.
7. Para cocer necesitaba unha fonte de calor pero tamén un recipiente.
8. E todo desde que descubriu que cocer abrandaba os alimentos.
9. Soubo, tamén, que lles proporcionaba mellor sabor.
10. A partir de aí empezou a experimentación e tamén a historia do cocido.

11. Non podemos falar, polo tanto, dunha orixe concreta do cocido.
12. Segundo moitos historiadores, a orixe próxima dos cocidos iberos como o entendemos na actualidade, está na adafina xudea.
13. A súa xénese mestúrase cun prato practicamente idéntico que trouxeron os cartaxineses.
14. Outros, pola contra, sosteñen que a propia adafina é unha palabra de orixe árabe.
15. En esencia, veñen sendo moi semellantes: garavanzos, carne (basicamente cordeiro) e diversas hortalizas.
16. Cara ao século V, aboliuse a prohibición bíblica de comer carne de porco sentando unha das bases do cocido moderno.
17. A chegada do ají , da man de Colón, dá un novo vuelco ao cocido: coa incorporación do pemento, o chourizo pasa a ser imprescindible.
18. A pataca, que tamén trouxo Colón, non entraría a formar parte do cocido ata mediado o século XIX.
19. Existe notable incertidume respecto a presenza de fabas no lugar de garavanzos en determinados cocidos.
20. É o caso das variantes latinoamericanas do cocido, ou do cocido montañés.

21. Disque, tamén, aínda que non hai unanimidade, do cocido galego tradicional.
22. O que é cocer, cócese de todo e en todas partes do mundo.
23. Se falamos de cocido, o nome vai acompañado en moitos casos do xentilicio da zona: galego, madrileño, maragato…
24. Noutros casos, pola contra, ao prato resultante de cocer determinados ingredientes en auga dáselle o nome da tarteira da cocción.
25. Así atopamos o pote, a escudella, o pucheiro…
26. Seica é o caso da olla podrida castelá do século de ouro que, en forma e fondo, ten moito que ver co cocido.
27. En Francia, por exemplo temos a oille, sopa ou potée da cociña antiga, resultado do cocido de diversas carnes e verduras.
28. Máis actual, e salvando as distancias, está o pot-au-feu.
29. En Portugal é, tamén, cozido (à portuguesa).
30. A versión peruana, por poñer un exemplo, leva por sona sancochado.

31. Ao longo do mundo existen mil e unha sonas e variedades.
32. Entre elas, claro está, a do cocido galego.
33. E, dentro dunha mesma sona, poñamos por caso cocido galego, cada quen acaba por facer o que lle peta.
34. Na súa orixe próxima o que lle peta era o que a xente humilde tiña a man, o produto da terra e do momento.
35. Así, non existe unha única receita do cocido galego; tampouco do de Lalín; nin, por suposto, do que eu fago na miña casa.
36. Do mesmo xeito, non existen dous comedores de cocido iguais.
37. En Galicia, en España, é un dos pratos que ten feito correr máis regueiros de tinta.
38. Trátase dunha das receitas sobre as que se escriben máis tópicos e tamén barbaridades.
39. A día de hoxe, por exemplo, na súa entrada “cocido”, a Wikipedia diferencia entre o cocido galego e cocido de Lalín.
40. Sobre o cocido galego escribe: “adóitase aderezar con pemento e aceite de oliva extra-virxe”.

41. Para algúns, o cocido pode ser unha evolución do caldo, ao que se lle vai engadindo chicha para facelo máis substancioso.
42. A base de enriquecer o caldo, chega o momento en que este pasa a ser secundario (!).
43. É cando o protagonismo do prato pasa á súa parte máis sólida: o cocido!
44. Nace a diferenza entre o cocido de diario e o cocido de festa.
45. Para moita xente fóra de galicia, ente o pote galego e o cocido galego.
46. Tamén, as diferenzas entre os cocidos labregos e os burgueses.
47. Pero, as principais diferenzas veñen da tradición e a historia en cada lugar concreto.
48. Aínda que tamén é certo que ao longo da historia se produciron moitos préstamos entre cocidos veciños.